Echad mi Yodea/ Who Knows One: Judeo-Georgian
הגדה של פסח עם פניני 'שיח יעקב' מאת הרה"ג ר' יעקב גאגולאשווילי שליט"א
Published by (?מזכרות לאירועים. מלכות וקסברגר. פאר היצירה היהודית, עמ' 119-115 (תשע"ב
Judeo-Georgian
ერთი ვინ იცის? ერთი მე ვიცი, ერთი
ბრძანდება ღმერთი ჩვენი მაღლა
მცებში და შინა დედამიწაზედა.
ორი ვინ იცის? ორი მე ვიცი. ორი
ლუხოთ აბერითი, ერთი ბრძანდება
ღმერთი ჩვენი მაღლა მცებში და
შინა დედამიწაზედა.
სამი ვინ იცის? სამი მე ვიცი. სამი
მამები, ორი ლუხოთ აბერითი, ერთი
ბრძანდება ღმერთი ჩვენი მაღლა
მცებში და შინა დედამიწაზედა.
ოთხი ვინ იცის? ოთხი მე ვიცი. ოთხი
დედები, სამი მამები, ორი ლუხოთ
აბერითი, ერთი ბრძანდება ღმერთი
ჩვენი მცებში და შინა
დედამიწაზედა.
ხუთი ვინ იცის? ხუთი მე ვიცი. ხუთი
ხუმაში თორისა, ოთხი დედები, სამი
მამები, ორი ლუხოთ აბერითი, ერთი
ბრძანდება ღმერთი ჩვენი მაღლა
მცებში და შინა დედამიწაზედა.
ექვსი ვინ იცის? ექვსი მე ვიცი.
ექვსი წყობა მიშნისა, ხუთი ხუმაში
თორისა, ოთხი დედები, სამი მამები,
ორი ლუხოთ აბერითი, ერთი
ბრძანდება ღმერთი ჩვენი მაღლა
,ცებში და შინა დედამიწადზედა.
შვიდი ვინ იცის? შვიდი მე ვიცი
შვიდი დღეები შაბათისა, ექვსი
წყობა მიშნისა, ხუთი ხუმაში
თორისა, ოთხი დედები, სამი მამები
ორი ლუხოთ აბერითი, ერთი
ბრძანდება ღმერთი ჩვენი მაღლა.
რვა ვინ იცის? რვა მე ვიცი. რვა
დღეები მილისა, შვიდი დღეები
შაბათისა, ექვსი წყობა მიშნისა,
ხუთი ხუმაში თორისა, ოთხი
დედები, სამი მამები, ორი ლუხოთ
აბერითი, ერთი ბრძანდება ღმერთი
ჩვენი მაღლა მცებში და შინა
დედამიწაზედა.
ცხრა ვინ იცის? ცხრა მე ვიცი.
ცხრა თვეები მშობიარობისა, რვა
დღეები მილისა, შვიდი დღეები
შაბათისა, ექვსი წყობა მიშნისა,
ხუთი ხუმაში თორისა, ოთხი
დედები, სამი მამები, ორი ლუხოთ
აბერითი, ერთი ბრძანდება ღმერთი
ჩვენი მაღლა მცებში და შინა დედამიწაზედა.
ათი ვინ იცის? ათი მე ვიცი. ათი
ბრძანდება სინაიზე, ცხრა თვეები
მშობიარობისა, რვა დღეები
მილისა, შვიდი დღეები შაბათისა,
ექვსი წყობა მიშნისა, ხუთი ხუმაში
თორისა, ოთხი დედები, სამი მამები,
ორი ლუხოთ აბერითი, ერთი
ბრძანდება ღმერთი ჩვენი მაღლა
მცებში და შინა დედამიწაზედა.
თერთმეტი ვინ იცის? თერთმეტი
მე ვიცი. თერთმეტი ვარსკვლავები
იოსებისა, ათი ბრძანება სიაიზე,
ცხრა თვეები მშობიარობისა, რვა
დღეები მილისა, შვიდი დღეები
შაბათისა, ექვსი წყობა მიშნისა, ხუთი ხუმაში თორისა, ოთხი
დედები, სამი მამები, ორი ლუხოთ
აბერითი, ერთი ბრძანდება ღმერთი
ჩვენი მაღლა მცებში და შინა
დედამიწაზედა.
თორმეტი ვინ იცის? თორმეტი
მე ვიცი. თორმეტი შებატიმები,
თერთმეტი ვარსკვლავები იოსებისა, ათი ბრძანება სინაიზე, ცხრა
თვეები მშობიარობისა, რვა დღეები
მილისა, შვიდი დღეები შაბათისა, ექვსი წყობა მიშნისა, ხუთი ხუმაში
თორისა, ოთხი დედები, სამი მამები,
ორი ლუხოთ აბერითი, ერთი
ბრძანდება ღმერთი ჩვენი მაღლა
მცებში და შინა დედამიწაზედა.
ცამეტი ვინ იცის? ცამეტი მე
ვიცი. ცამეტი რიგები, თორმეტი
შებატიმები, თერთმეტი
ვარსკვლავები იოსებისა,
ათი ბრძანება, ცხრა თვეები
მშობიარობისა, რვა დღეები
მილისა, შვიდი დღეები შაბათისა,
ექვსი წყობა მიშნისა, ხუთი ხუმაში
თორისა, ოთხი დედები, სამი მამები,
ორი ლუხოთ აბერითი, ერთი
ბრძანდება ღმერთი ჩვენი მაღლა
მცებში და შინა დედამიწაზედა.
erti vin icis? erti me vici, erti
brdzandeba gmerti chveni magla
mcebshi da shina dedamitsaze.
ori vin icis? ori me vici ori
lukhot aberiti, erti brdzandeba
gmerti chveni magla mcebshi da
shina dedamiwazeda.
sami vin icis? sami me vici. sami
mamebi, ori lukhot aberiti, erti
brdzandeba gmerti chveni magla
mcebshi da shina dedamitsaze.
otkhi vin icis? otkhi me vici. otkhi
dedebi, sami mamebi, ori lukhot
aberiti, erti brdzandeba gmerti
chveni magla mcebshi da shina
dedamitsaze.
khuti vin icis? khuti me vici. khuti
khumashi torisa, otkhi dedebi, sami
mamebi, ori lukhot
aberiti, erti brdzandeba gmerti
chveni magla mcebshi da shina
dedamitsaze.
ekvsi vin icis? ekvsi me vici,
ekvsi tskoba mishnisa, khuti
khumashi torisa, otkhi dedebi, sami
mamebi, ori lukhot
aberiti, erti brdzandeba gmerti
chveni magla mcebshi da shina
dedamitsaze.
shvidi vin icis? shvidi me vici
shvidi dgeebi shabatisa, ekvsi
tskoba mishnisa, khuti
khumashi torisa, otkhi dedebi, sami
mamebi, ori lukhot
aberiti, erti brdzandeba gmerti
chveni magla mcebshi da shina
dedamitsaze.
rva vin icis? rva me vici rva
dgeebi milisa, shvidi dgeebi
shabatisa, ekvsi
tskoba mishnisa, khuti
khumashi torisa, otkhi dedebi, sami
mamebi, ori lukhot
aberiti, erti brdzandeba gmerti
chveni magla mcebshi da shina
dedamitsaze.
ckhra vin icis? ckhra me vici ckhra
tveebi mshobiarobisa, rva
dgeebi milisa, shvidi dgeebi
shabatisa, ekvsi
tskoba mishnisa, khuti
khumashi torisa, otkhi dedebi, sami
mamebi, ori lukhot
aberiti, erti brdzandeba gmerti
chveni magla mcebshi da shina
dedamitsaze.
ati vin icis? ati me vici, ati
brdzandeba sinaize, ckhra
tveebi mshobiarobisa, rva
dgeebi milisa, shvidi dgeebi
shabatisa, ekvsi
tskoba mishnisa, khuti
khumashi torisa, otkhi dedebi, sami
mamebi, ori lukhot
aberiti, erti brdzandeba gmerti
chveni magla mcebshi da shina
dedamitsaze.
tertmeti vin icis? tertmeti me vici,
tertmeti varskvlavebi iosebisa, ati
brdzaneba siaize, ckhra
tveebi mshobiarobisa, rva
dgeebi milisa, shvidi dgeebi
shabatisa, ekvsi
tskoba mishnisa, khuti
khumashi torisa, otkhi dedebi, sami
mamebi, ori lukhot
aberiti, erti brdzandeba gmerti
chveni magla mcebshi da shina
dedamitsaze.
tormetivin icis? tormeti me vici, tormeti
shebatimebi, tertmeti varskvlavebi iosebisa,
ati brdzaneba siaize, ckhra
tveebi mshobiarobisa, rva
dgeebi milisa, shvidi dgeebi
shabatisa, ekvsi
tskoba mishnisa, khuti
khumashi torisa, otkhi dedebi, sami
mamebi, ori lukhot
aberiti, erti brdzandeba gmerti
chveni magla mcebshi da shina
dedamitsaze.
cameti vin icis? cameti me vici, cameti rigebi
tormeti shebatimebi, tertmeti varskvlavebi iosebisa,
ati brdzaneba siaize, ckhra
tveebi mshobiarobisa, rva
dgeebi milisa, shvidi dgeebi
shabatisa, ekvsi
tskoba mishnisa, khuti
khumashi torisa, otkhi dedebi, sami
mamebi, ori lukhot
aberiti, erti brdzandeba gmerti
chveni magla mcebshi da shina
dedamitsaze.
Who Knows One and Chad Gadya in Judeo-Georgian
Who knows the one? I know the one,
Our Lord up in heaven and over the earth
Is the One.
Who knows the two? I know the two.
Two Luchot Habrit[1], Only our Lord
Up in heaven and over the earth
Is the One.
Who knows the three? I know the three.
There are three Fathers[2], two Luchot Habrit, Only our Lord up in heaven and over the earth
Is the One.
Who knows the four? I know the four.
There are four Mothers[3], three Fathers,
Two Luchot Hanbrit, Only our Lord
Up in heaven and over the earth
Is the One.
Who knows the five? I know the five.
There are Chumash Torah[4], four Mothers,
Three Fathers, two Luchot Hanbrit,
Only our Lord up in heaven and over the earth
Is the One.
Who knows the six? I know the six.
There are six books of the Mishnah[5],
Chumash Torah, four Mothers,
Three Fathers, two Luchot Hanbrit,
Only our Lord up in heaven and over the earth
Is the One.
Who knows the seven? I know the seven.
There are seven days of Shabbat,
Six books of the Mishnah,
Chumash Torah, four Mothers,
Three Fathers, two Luchot Hanbrit,
Only our Lord up in heaven and over the earth
Is the One.
Who knows the eight? I know the eight.
There are eight days of milah[6],
Seven days of Shabbat,
Six books of the Mishnah,
Chumash Torah, four Mothers,
Three Fathers, two Luchot Hanbrit,
Only our Lord up in heaven and over the earth
Is the One.
Who knows the nine? I know the nine.
There are nine months of pregnancy,
eight days of milah,
Seven days of Shabbat,
Six books of the Mishnah,
Chumash Torah, four Mothers,
Three Fathers, two Luchot Hanbrit,
Only our Lord up in heaven and over the earth
Is the One.
Who knows the ten? I know the ten.
There are ten commandments on the Mount Sinai[7],
nine months of pregnancy,
eight days of milah,
Seven days of Shabbat,
Six books of the Mishnah,
Chumash Torah, four Mothers,
Three Fathers, two Luchot Hanbrit,
Only our Lord up in heaven and over the earth
Is the One.
Who knows the eleven? I know the eleven.
There are eleven stars of Joseph[8],
ten commandments on the Mount Sinai,
nine months of pregnancy,
eight days of milah,
Seven days of Shabbat,
Six books of the Mishnah,
Chumash Torah, four Mothers,
Three Fathers, two Luchot Hanbrit,
Only our Lord up in heaven and over the earth
Is the One.
Who knows the twelve? I know the twelve.
There are twelve Shebbatim,
eleven stars of Joseph,
ten commandments on the Mount Sinai,
nine months of pregnancy,
eight days of milah,
Seven days of Shabbat,
Six books of the Mishnah,
Chumash Torah, four Mothers,
Three Fathers, two Luchot Hanbrit,
Only our Lord up in heaven and over the earth
Is the One.
Who knows the thirteen? I know the thirteen.
There are thirteen principles[9],
twelve Shebbatim,
eleven stars of Joseph,
ten commandments on the Mount Sinai,
nine months of pregnancy,
eight days of milah,
Seven days of Shabbat,
Six books of the Mishnah,
Chumash Torah, four Mothers,
Three Fathers, two Luchot Hanbrit,
Only our Lord up in heaven and over the earth
Is the One.
[1] Luchot HaBrit (in Hebrew: לוחות הברית) – “The tablets of the covenant": According to the Hebrew Bible, the Tablets of the Law as they are widely known in English, or Tablets of Stone, Stone Tablets, or Tablets of Testimony in the Exodus 34:1, were the two pieces of stone inscribed with the Ten Commandments when Moses ascended biblical Mount Sinai as written in the Book of Exodus.
[2] Three Fathers - Abraham, his son Isaac, and Isaac's son Jacob, also named Israel, the ancestor of the Israelites. These three figures are referred to collectively as the Patriarchs (of the Bible), and the period in which they lived is known as the patriarchal age.
[3] Four Mothers – Sarah, Rebekah, Leah, and Rachel. The patriarchs are entombed along with their primary wives, known as the matriarchs (Sarah, Rebekah and Leah), at the Cave of the Patriarchs, a site held holy by Judaism. Rachel, Jacob's other wife, is said to be buried separately at what is known as Rachel's Tomb, near Bethlehem, at the site where she is believed to have died in childbirth.
[4]Chumash Torah (also Ḥumash; Hebrew: חומש) is a Torah in printed form (i.e. codex) as opposed to a Sefer Torah, which is a scroll. The word comes from the Hebrew word for five, ḥamesh (חמש). A more formal term is Ḥamishah Ḥumshei Torah, "five fifths of Torah". It is also known by the Latinised Greek term Pentateuch in common printed editions.
[5] Mishnah or Mishna (Hebrew: מִשְׁנָה, "study by repetition", from the verb shanah שנה, or "to study and review") is the first major written collection of the Jewish oral traditions known as the "Oral Torah".
[6] Milah or brit milah – circumcision; a Jewish baby boy is circumcised on the eighth day from birth.
[7] Mount Sinai - According to Jewish, Christian, and Islamic tradition, the biblical Mount Sinai was the place where Moses received the Ten Commandments.
[8] Eleven stars of Joseph's dream – In his dream Joseph saw the Sun, Moon and eleven stars: “Then he had another dream, and he told it to his brothers. “Listen,” he said, “I had another dream, and this time the sun and moon and eleven stars were bowing down to me” (Genesis 37: 9). The sun, the moon, and eleven stars in Joseph's dream can be interpreted as a symbol of Israel, the sun representing Jospeh, the moon his wives and the eleven stars his eleven sons.
[9] Thirteen Principles - The great codifier of Torah law and Jewish philosophy, Rabbi Moshe ben Maimon ("Maimonides" also known as "The Rambam"), compiled what he refers to as the Shloshah Asar Ikkarim, the "Thirteen Fundamental Principles" of the Jewish faith, as derived from the Torah.